ვეფხისტყაოსანი, 1913 წ.

434. გამოეგება ტარიელ, მართებს ორთავე მზე დარად, ანუ ცით მთუარე, უღრუბლოდ შუქთა მოფენდეს ქუე ბარად; რომე მათთანა ალვისა ხეცა ვარგიყოს ხედ არად, ჰგუანდეს შუიდთავე მნათობთა, სხუადმცა რაღა ვთქუა მე და რად!

435. მათ აკოცეს ერთმანერთსა, უცხოობით არ დარიდეს, ვარდსა ჴლეჩდეს, ბაგეთაგან კბილნი თეთრნი გამოსჭუირდეს; ყელი ყელსა გადააჭუდეს, ერთმანერთსა აუტირდეს, ქარვად შექნეს იაგუნდნი მათნი, თუცა ლალად ღირდეს.

436. მობრუნდეს; ყმამან ავთანდილს ჴელი შეუპყრა ჴელითა, ერთგან დასხდეს და იტირეს დიდხან ცრემლითა ცხელითა; ასმათი სულსა უღებდა, სიტყუითა საკუირველითა: “თავთა ნუ დაჰჴოცთ, ნუ ბნელ-იქთ მზესა თქუენისა ბნელითა”.

437. ტარიელის ვარდი იყო დათრთვილული, არ დაზრული; ყმასა უთხრა: “მესწრაფების, მითხარ შენი დაფარული, ვინ ხარ, ანუ სით მოსულხარ, სადაური, სით მოსრული მე სიკუდილსა აღარ ვახსოვ, ვარ მისგანცა გაწირული”.

438. ავთანდილ გასცა პასუხი, სიტყუები ლამაზებია: “ლომო და გმირო ტარიელ, ვის თავი გინაზებია: მე ვარ არაბი, არაბეთს არს ჩემი დარბაზებია, მიჯნურობითა დამწუარვარ, ცეცხლი უშრეტი მგზებია.

439. მე პატრონისა ჩემისა ასული შემყუარებია; თუით მეფედ მათად მას ხედუენ მონები მკლავ მაგრებია. თუცა არ მიცნობ, გინახავ, თავი ვით გიაზრებია, გახსოვსცა, ოდეს დაჴოცე მონები მკლავ მაგრებია?

440. შენ მინდორს გნახეთ გაჭრილი, ჩუენ ზედა გარდგეკიდენით, პატრონი ჩემი გაგიწყრა, ჩუენ ჴაფად წაგეკიდენით: გიჴმეთ, არ მოხუელ, ლაშქარნი უკანა გამოგკიდენით, შენ ველნი წითლად შეღებენ სრულად სისხლისა მიდენით.

441. “ყუელაკასა მათრაჴითა თავი უჴრმლოდ გარდაკუეთეთ. მეფე შეჯდა, დაგუეკარგე, კუალი შენი ვერ მოვკუეთეთ; ვითა ქაჯი დაიმალე, მონებიცა დავაფეთეთ; ამან უფრო დაგუაშმაგნა, თავი სრულად გავაშეთეთ.

442. ჭმუნვა შეექმნა, თქვენც იცით, ჴელმწიფე ნებიერია. მოგნახეს, გძებნეს, ვერ გპოვეს, მათ რუკა დაუწერია, ვერ ნახეს შენი ნახული ვერცა ყმა, ვერცა ბერია; აწ გამამგზავნა, რომელსა ვერ მზე ჰგავს, ვერ ეთერია."

443. მიბრძანა: “მიცან ამბავი მის მზისა წარჴდომილისა, მაშინ ვარ მქმნელი საქმისა, მის შენგან მონდომილისა”. სამ წლამდის მითხრა დადენა უმისოდ ცრემლთა მილისა. არ გიკუირს, გავძლე ვერ ჭურეტა მისისა მე ღიმილისა?

444. აქანამდის მნახავიცა კაცი შენი არ მენახა; ქურდნი ვნახენ, რომე თქუენთუის სიტყუა რამე გაემკუახა; მათრაჴითა ჩამოგეგდო ერთი, მკუდართა დაგესახა; მათ მასწავლეს, ძმა რომელთა სულ მობრძავი სამე გლახა”.

445. ტარიელსცა მოეგონა ომი მათი მაშინდელი, თქუა თუ: “მახსოვს ეგე საქმე, თუცა არის ადრინდელი; ერთგან გნახენ ნადირობას შენ და შენი მე გამზრდელი; მით ვტიროდი, მამეგონა მე, გლახ, ჩემი წარმწყმედელი.

446. “რას მაქნევდით, რად გინდოდით, ერთმანერთსა რითა ვჰგუანდით? თქუენ მორჭმულნი სთამაშობდით, ჩუენ მტირალნი ღაწუთა ვბანდით. რა მონანი შესაპყრობლად მომწიენით, გაგულვანდით, აწ ვეჭუ, რომე ჩემად ნაცულად თანა მკუდართა მიიტანდით.

447. “მოვიხედე, მამეწია, რა პატრონი შენი ვნახე, ჴელმწიფობით შემებრალნეს, ამად ჴელი არ შევახე, თუალთა წინა გამოვექეც, მეტი არა შეუზრახე; ჩემი ცხენი უჩინოს ჰგავს, სხუასმცა რას დავესახე!

448. “კაცმან ვერ ასწრას თუალისა დაფახვა, დაწამწამება, მას გავექცევი ვისგანცა ჩემი არას ვცნა ამება; მათ თურდთა მიღმა გამეგო მე არას არ შეწამება, ავად შუენოდა მორევნა და ჩემი დათამამება.

449. “აწ ვაშად მოხუელ, მიამა ნახვა შენისა პირისა! ტანად სარო და პირად მზე, მამაცად მგზავსი გმირისა, გარჯილხარ მაგრა არა ხარ გარდაუჴდელი ჭირისა. ძნელია პოვნა კაცისა ღმრთივ ზეცით განაწირისა”.

450. ავთანდილ უთხრა: “ვით მაქებ საქები ბრძენთა ენისა? მაგისად ნაცულად რამც ვიყავ ღირსი ქებისა თქუენისა! სახე ხარ მზისა ერთისა, ზეცით მნათისა ზენისა, რადგან ვერ შეგცულის პატიჟი ეგზომთა ცრემლთა დენისა.

451. მოსრულ ვარ, შენად შეყრამდი ვიყავ ამბვისა მცნებელი; რა გნახე, შენგან საჴმილმან ბნელსა მიმატა მე ბნელი; ეგე მეც ვიცი, მეცა ვარ მაგა ლაჴუართა მგებნელი, ბოლოდ იცოდი, სიკუდილი ჩემგან გაყრისა მძებნელი.“

452. ამა დღემან დამავიწყა, გული ჩემი ვინ დაბინდა; დამიგდია სამსახური, იგი იქნას, რაცა გინდა; იაგუნდი რაზომცა სჯობს, ათასჯერმცა მინა მინდა, შენ გიახლო სიკუდილამდის, ამის მეტი არა მინდა!”

453. ტარიელ უთხრა: “მე შენი გული აწ მემჴურვალების; მიკუირს, თუ ნაცვლად მაგისად შენ ჩემი რა გევალების! მაგრა წესია, მიჯნური მიჯნურსა შეებრალების, შენ საყუარელსა გაგყარო, ესე რად გენაცვალების!”