ვეფხისტყაოსანი, 1913 წ.
2105. ტარიელ ძმათა უჩივის: “ სენი დამერთო მტერულად; დღესა ერთსა ნადირობით მოვიდოდი მხიარულად, სმად დავჯე და ვიხარებდი, ვარდი არ ვქენ დანასრულად, მართ ანაზდათ მომივიდა, სევდამ მოკლა გული სრულად.
2106. ესმა ხუარაზმთა მფლობელსა, იგი დამერთო მე ზედა; ინდონი ჩემნი შეებნეს, მთუარე დაბნელდა და მზე და; ქიეყანა ჩემი ასწყიიტა, სისხლი იკითხა ჩემზედა, მე ასრე ვიყავ, მკლავთაგან ვერ მოვიჴმარენ მტერზედა.
2107. სოფელო, ვისთა სისხლითა სუამ, დამწველ, გლახ, ცეცხლი ვისადა; ვის ვარდი, ია ყაყაჩოდ არა გავს ნარგისისადა; მნახუელი ფიცვენ ფიცითა: წაუხმან შუქნი მზისადა, უყურეთ, მგზავსად ყუავისა ბულბული ნეხუთა ვზი, სადა?"
2108. ვით დავწერო ვით ეწყინა ეს ამბავი მათ მეფეთა, ტარიელის შუელისათუის არ დამდგომთა, მოსწრაფეთა. ცრემლი სდის და აგრე ფიცვენ: “ ვადენით სისხლთა მომჩქეფეთა, ხუარაზმს მივალთ, მოვიხმარებთ მკლავ მაგარნი სიალფითა.”
2109. აწ ასმათი მიეგებვის ნამსახური და დობილი; “მტერთა ჩუენთა ნახუა თქუენი შემშრეს თუალთა ცრემლ- ლტობილი! მათ სალამი გამოუღეს, მოიკითხეს გულ- წდობილი, შესტირნა და აუჩუქნა, აატირნა ერთობილი.
2110. კულა მოიკითხეს ასმათი, ნამსახური და ხლებული; ღმერთსამც მადლი აქუს, არ ვნახეთ ტარიელ თუალთათ ლებული; მოვასხით, ზედ დავაყენოთ მკურნალნი ჴელოვნებული, ადრე ვკურნებთო იტყუიან ამას ვართ იმედებული.”
2111. ჴელი ყუეს, გუერდსა მიუსხდეს აქიმნი შემოკრებულნი; წავლენ ფრიდონ და ავთანდილ გულითა გამეხებული; ფიცხლა ინდოთა აცნობეს, მოვლენ, არიან ქებულნი; მოვიდეს სპანი ინდონი არ ხანსა დაყოვნებულნი.
2112. აღლუმი ვნახეთ, არ აკლდა იგ ლაშქარნი უთუალავნი; მთა და ბარი გაიტენა, მოიმატა სპანი სხუანი; ბუკსა იკრეს და ავთანდილ. ფრიდონს სძღუნიან, მოდგეს თავნი, მიდგეს, შორით უსალამეს, თქუეს, თუ: “ ვნახეთ ცათ ვარსკულავი!”
2113. სამთა მეფეთა დროშები მუნ სამგან ამართულნია; ხუარაზმს მიდიან სასწრაფოდ, არ წყნარად გამართულნია; სხუათა მრავალთა თავადთა ნიშანი წარმართულნია, მე ვერ დავსთუალენ ამარ, ვა! ჩემგან ძნელ შემართულნია.
ავთანდილისაგან და ფრიდონისაგან წასულა და ხუარაზმელთა ომი
2114. ცისკრად შეიქნა ჴმა ბუკთა, საყუირთა, ქოს ტაბლაკება; ინდონი დგანან შუასა, შუენის დროშის ალამებია; მარჯუნით დგას ლომი ავთანდილ, ყოლ არა უნდა მას ქება, მარცხენით ფრიდონ მოყუების, უხარის მათ გუერდსა ხლება.
2115. გაემართნენ, სამესისხლოდ ხუარაზმს მივლენ გმირნი ესე; ზღუათა მათთა არ მივიდეს, ღაზოდ იყუნეს სისხლთა მთესე, მივიდეს და აწ ამათ ქნეს პირველ მათგან დანაწესე. ჴოცენ, სწუენ და აოჴრებენ, მიუბრუნვეს რისხუა ზესე.
2116. წავიდა კაცი საცნობლად ვით შავარდენი ხეზითა აცნობა ხუარაზმთ მეფესა მორჭმულსა ღმრთითა ზეზითა; არიან ორნი მნათობნი, გუანან, მოსრულან მზე მზითა, ქუეყანა სრულად დაუწუავს, რისხვა მათით მიზეზით ა.”
2117. ხუარზშას ესმა ამბავი მოსვლა ინდოთა რაზმისა, კულა მეშველად ფრიდონ, ავთანდილ, ბრძნად მისთუის არ ნაკაზმისა; იგი აჩქარდა, ჴმობა თქუა სპისა მის ხუარაზმისა, სწრაფით მივიდეს, ვერ ვთქუით ზრახუა შინ ხანსა დაზმისა.
2118. რა ლაშქარნი მოუვიდეს, იკრეს ფიცხლა ნაღარათა; ხანს არ ყოვნის, აიყარა, არას ელის აღარათა; წინ ლაშქარნი გაიძღუანნა, ფიცხლად მათკენ გაემართა, მიეჯარნეს, რაზმი დადგეს, დროშა მრავლად აემართა.
2119. კულავე ხუარაზმთა ემთხუივა მუნ კაცი მაამბობარი; “ მოვიდაო სპა მრავალი და აივსო მთა და ბარი, სრულნი შენნი დიდებულნი დაიჴოცნეს, არვინ არი, მრავლად ზიდეს საქონელი, ჯორ აქლემი უამრავი.”
2120. წინ მოეგება ხუარაზმშა რაზმითა მრავალ კეცითა; იზახდა:ჴაფად მებრძოლნო თქუენ ჩემნო გაიქეცითა! თუ მკითხავთ, გიჯობს, სით მოხუალთ, მუნითვე შეიქეცითა, თუარ გათქმევინო, თუ, “ ჩუენთვის რისხვით ცა დაიქეცითა.”
2121. ამას იზახდა ხუარაზმშა: “ ორთავე რაზმი გასწორდა; შეიქნა შემოტევება, მუნ მშუილდოდსნობა გაჭორდა; კარ, მოკალ, შეიპყარისა” ჴმა თუით მრავალთგან გაორდა; ბოლოდ გაიქცა ხუარაზმშა, ღმრთისა წყალობა გაშორდა.
2122. უკან მისდევენ ხუარაზმშას გმირნი ორნივე მეფენი, ძალ-გულად მგზავსნი ლომთანი, კბილითა მოსადაფენი. ხუარაზმშას სპანი ძლეულნი მიდიან რბით მოსწრაფენი. აივსნეს მათნი მძლეველნი აბჯრითა მეალაფენი.
2123. დროშა ინდოთა მეფისა შუა დგას სათავადოსა; მარჯუენით უთქს მეფე არაბთა ომისა მოსაწადოსა. მარცხენით გმირი ნურადინ კარგსა სახუაშიადოსა ომ გარდახდილნი შუენოდეს, ჩამოჴდეს უდილადოსა.
