..., 1860 წ.

1355. ქაჯთა ქალაქი აქამდის. მტერთაგან უბრძოლველია ქალაქსა შუა კეკლუცი. კლდე მაღალი და გრძელია მას კლდესა შუა გვირაბი. ასაძრომელი ჴვრელია და მუნ არის მარტო მნათობი. ქვე ზის შემყრელთა მწველია.

1356. გვირაბის კარსა ნიადაგ. მოყმე სცავს არ პირ ნასები ათი ათასი ჭაბუკი. დგას ყველაკაი ხასები ქალაქის კართა სამთავე. სამ ათას სამ ათასები და გული გაგსაჯა სოფელმან. არ ვიცი რა გლახ რასები.

1357. ესე ამბავი ავთანდილ. პირ მზემან მაგრამ ხვად ამან რა მოისმინა იამა. სხვად არა გაუცხადა მან შეწირა ღ~თსა დიდება. ტურფამან დანაბადამან და ამბავი ჩემი სალხინო. მითხარო ვისმან ღადამან.

1358. ფატმანს უთხრა საყვარელო. ყმა ხარ ჩემად სასურველად მე ამბავი საიმედო. მამასმინე არ პირ ბნელად მაგრამ საქმე ქაჯეთისა. მე მასმინე უფრო მრთელად და ქაჯნი ყველა უხორცოა. რამან შექნა ჴორციელად.

1359. მის ქალისა სიბრალული. ამანთებს და მიდებს ალსა მაგრამ ქაჯნი უხორცონი. რას აქნევენ მიკვირს ქალსა ფატმან უთხრა მამისმინე. მინდა გხედავ ფერად მკრთალსა და არ ქაჯნია კაცნიაო. მინდობიან კლდესა სალსა.

1360. ქაჯნი სახელად მით ჰქვიან. არიან ერთად კრებულნი კაცნი გრძნებისა მოქმედნი. ზედა გახელოვნებულნი ყოველთა მტერთა მავნენი. იგი არვისგან ვნებულნი და მათნი შემბმელნი წამოვლენ. დამბრმალნი დაწბილებულნი.

1361. იქმენ რასმე საკვირველსა. მტერსა თვალსა დაუბრმობენ ქართა აღძრვენ საშინელთა. ნავსა ზღვასა დაამხობენ ვითა ჴმელსა გაირბენენ. წყალსა წმიდად დააშრობენ და სწადდეს დღესა, ბნელად იქმენ. სწადდეს ბნელსა ანათობენ.

1362. ამისთვის ქაჯთა უხმობენ. გარეშემონი ყველანი თვარემ იგიცა კაცნია. ჩემებრივ ჴორციელანი ავთანდილ მადლი უბრძანა. ცეცხლი დამივსე ცხელანი და დიდად მიამა ამბავი. სიტყვანი აწინდელანი.

1363. გულითა ღ~თსა ადიდებს. ავთანდილ ცრემლთა მდენელი თქვა გმადლობ ღ~თო მაღალო. რომელ ხარ მჭირთა მლხენელი ყოველგან მყოფი უთქმელი. ყურთაგან მოუსმენელი და წყალობა შენი იჩქითი. არს ჩვენზე გარდმომფენელი.

1364. მის ამბავისა ცნობისათვის. ცრემლით ღ~თსა ადიდებდა ფატმან ეჭვდა თავისათვის. ამად ცრემლსა კვლავ იდენდა ყმა ნამუსსა იფარევდა. საყვარულსა იფერებდა და ფატმან ყელსა ეხვეოდა. პირსა მზესა აკოცებდა.

1365. მას ღამეს ფატმან იამა. ავთანდილ თანა წოლითა ყმა უნდო გვარად ეხვევის. ყელსა ბროლისა ჴელითა ჰკლავს თინათინის გონება. ძრწის იდუმალის ძრწოლითა და გული ჴელთ ქმნილი გასჭრია. მჴეცთავე თანა რბოლითა.

1366. ავთანდილ მალვით ცრემლსა სწვიმს. სდის ზღვათა შენართავისად. შიგან მელნისა მორევსა. ცურავს გიშრისა ნავისად იტყვის თუ მნახეთ მიჯნურნო. იგი ვინ ვარდი ავისად და უმისოდ ნეხვთა ზედა ვზი. ბულბული მსგავსად ყვავისად.

1367. მის ცრემლი მისგან ნადები. ქვათაცა დასალბონია გიშრისა ტევრი აგუბებს. ვარდისა ფერსა ფონია ფატმან მას ზედა იხარებს. მართ ვითა იადონია და თუ ყვავი ვარდსა იშოვის. თავი ბულბული გონია.

1368. გათენდა ბანად წავიდა. მზე სოფლად შუქ ნაკიდები დიაცმან უძღვნა მრავალი. კაბა ყაბარჩა რიდები მრავალი ფერი სურნელი. ტურფა პერანგი მიდები და რაცა გწადდესო ჩაიცვი. ნურას ნუ მერიდები.

1369. ავთანდილ თქვა საქმე ჩემი. გავაცხადო ამა დღესა სამოსელისა ვაჭრულისა. ცმა აქამდის დაეწესა მას დღე ყოვლი საჭაბუკო. შეიმოსა ტანსა მჴნესა და მოემატა და შვენება. დაემსგავსა ლომი მზესა.

1370. ფატმანს პური შეეკაზმა. ავთანდილის საწვეველად ყმა შევიდა მხიარულად. მხიარული არ პირ ბნელად ფატმან ნახა გაუკვირდა. ვაჭრულისა უმოსელად და შემოსცინა აგრე სჯობსო. შენთვის ჴელთა სასულველად.

1371. ფატმან მისსა შვენებასა. მეტის მეტად კვირვებოდა მან პასუხი არა გასცა. თავის წინა ღიმდებოდა შეეტყობის არ მიცნობსო. რეგვენურად რ გვარ ჴმობდა და თუმცა რასმე იფერებდა. მეტი არა გავიდოდა.

1372. პური ჭამეს გაიყარნეს. ყმა მოვიდა მისსა შინა ღვინო სმული მხიარული. დაწვა ამოდ დაიძინა საღამოს ჟამს გაიღვიძა. შუქი ველთა მააფინა და ფატმან უხმო მოდი მნახე. მარტო ვართო თავის წინა.

1373. ფატმან მივიდა ავთანდილს. ჴმა ესმა მისგან ოხისა იტყოდა მამკლავს უცილოდ. ტანი ალვისა მოჴისა გვერცა დაისვა ბალიში. მისცა მისისა ნოჴისა და ვარდისა ბაღსა უჩრდილობს. ჩრდილი წამწამთა ქოხისა.

1374. ავთანდილ ბრძანა ჱე ფატმან. ვიცი ეს საქმე შენია დაკრთები ამა ამბავსა. მართ ვითა გველ ნაკბენია მაგრამ აქამდი მართალი. შენ ჩემგან არა გსმენია და ჩემნი მამკლველნი წამწამნი. შავი გიშრისა ხენია.