... (H-742), XIX ს.
1013. ყმა მტირალი სამოცდათ დღე ზღვისა პირსა მივა გზასა. შორით ნახა მენავენი მოდიოდეს შიგან ზღვასა. მოიცადა ჰკითხა ვინ ხართ თქვენ ამისსა გნუკევ თქმასა. ეს სამეფო ვისი არის ან მორჩილობს ვისსა ხმასა.
1014. მათ მოახსენეს ტურფაო სახით და ანაგებითა. გვეუცხოვე და გვეკეთე მით გეუბნებით ქებითა. აქამდის მზღვარი თურქთაა მომზღვრე ფრიდონის მზღვრებითა. ჩვენცა ვისი ვართ გიამბობთ თუ ჭვრეტით არ დავბნდებითა.
1015. ნურადინ ფრიდონ მეფეა ამა ქვეყნისა ჩვენისა. მოყმე მხნე უხვი ძლიერი ფიცხლად მომხტომი ცხენისა. ვნება არავის არ ძალუც მის მზისა ოდნად მშვენისა. იგია ჩვენი პატრონი მსგავსი ცით შუქთა ფენისა.
1016. ყმამან უთხრა ძმანო ჩემნო კარგთა კაცთა გარდგეკიდე. მე მეფესა თქვენსა ვეძებ მასწავლეთ თუ სით წავიდე. რა ვიარო ოდეს მივალ ან გზასა აქვს რა სიდიდე. მენავეთა უწინამძღურეს არ დააგდეს ზღვისა კიდე.
1017. მოახსენეს ესე გზაა მულღაზანზარს მიმავალი. მუნ დაგვხვდების მეფე ჩვენი მშვილდ ფიცხელი მახვილ ხრმალი. აქადაღმე ათ დღე მიხვალ ნაკვთად სარო ფერად ლალი. ვა რად დაგვწვენ უცხოდ უცხომ რად მოგვიდევ ცეცხლებრ ალი.
1018. ყმამან უთხრა მიკვირს ძმანო რად ხართ ჩემთვის გულ მოკლულნი. ანუ ეგრე ვით გეკეთნეს ზამთრის ვარდნი ფერ ნაკლულნი. თქვენმცა მაშინ გენახენით ლაღნი ვსხედით არ საპყრულნი. ჩვენნი მჭვრეტნი დავაშვენით ჩვენგან სხდიან მხიარულნი.
1019. იგი წავიდა დაბრუნდა ყმა გზასა თავის წინასა. ვისი გავს ტანი საროსა და ვისი გული რკინასა. მიაცურვებს და მიუბნობს მოსთქვამს მისსავე ლხინასა. ნარგისი ჰქუხან ცრემლსა სწვიმს ჩარცხის ბროლსა და მინასა.
1020. ვინცა გზას ნახნის უცხონი მსახურებდიან ჰყმობდიან. მოვიდოდიან საჭვრეტლად მას ზედა სტრფიალობდიან. ეძნელებოდის გაშვება გაყრასა ძლივ დასთმობდიან. გზის ყულაოზი მისციან ჰკითხის რა უამბობდიან.
1021. მულღაზანზარს მიეახლა ადრე დალევს გზასა გრძელსა. მინდორს ნახა სპა ლაშქართა და ნადირთა ჰგვანდეს მსურელსა. ყოვლგნით ალყა შემოეკრა მოსდგომოდეს გარე ველსა. ისვრიან და იზახიან მხეცთა სჭრიან ვითა მჭელსა.
1022. კაცი ემთხვია მას ჰკითხა ამბავი მის ლაშქარისა. უბრძანა ისი ვისია ხმა ზათქისა და ზარისა. მან უთხრა ფრიდონ ხელმწიფე მეფე მულღაზანზარისა. იგი ნადირობს შეუკრავს ნაპირი ველ შამბნარისა.
1023. მათ ლაშქართაკენ წავიდა მით უსახოთა ქცევითა. გამხიარულდა მის ყმისა შვენება ვსთქვიმცა მე ვითა. მისთა შემყრელთა დააზრობს შემყრელთა დასწვავს მზე ვითა. ნახვა მჭვრეტელთა აახლებს ტანი ლერწამობს ხე ვითა.
1024. მათ ლაშქართა ყოლბსა შუა ორბი სითმე გარდმოფრინდა. ყმამან ცხენი შეუტევა გაამაყდა არ შეშინდა. შესტყორცნა და ჩამოაგდო დაეცა და სისხლი სდინდა. გარდახდა და ფრთენი დაჰსჭრნა წყნარად შეჯდა არ აქშინდა.
1025. იგი რა ნახეს მესროლნი სროლასა მოეშლებოდეს. ალყა დაშალეს მოვიდეს მოეხვეოდეს ბნდებოდეს. იქით და აქათ უვლიდეს ზოგნი უკანა ჰყვებოდეს. ვერცა ჰკადრებდეს ვინ ხარო ვერცა რას ეუბნებოდეს.
1026. მინდორსა შიგან გორი დგა ფრიდონ მას ზედა დგებოდა. ღირსი მას თანა სროლასა ორმოცი კაცი ხლებოდა. მუნ დაემართა ავთანდილ მას თანა ყოლბი ჰყვებოდა. ფრიდონს უკვირდა რა ქნესო მისთა სპათათვის წყრებოდა.
1027. ფრიდონ მონა გამოგზავნა წა ნახეო ისი სპანი. რა ჰქნეს ალყა რად დაშალეს სად წადიან ვითა ბრმანი. მონა ფიცხლავ მოეგება ნახა სარო მორჩი ტანი. დადგა თვალნი გაურეტდა დაავიწყდეს სიტყვის თქმანი.
1028. ავთანდილ ჰსცნა თუ ისია მოამბედ ჩემად რებული. უთხრა ჰარქვ შენსა პატრონსა ეს ჩემი დავედრებული. ვარ უცხო ვინმე ღარიბი სამყოფთა მოშორვებული. ძმად ფიცი ტარიელისა თქვენს წინა მომგზავრებული.
1029. მონა წავიდა ფრიდონის თხრობად ამბვისა მისისად. უთხრა მზე ვნახე მოსრული ჩანს მანათობლად დღისისად. ვაზრობ იგიცა დაშმაგდენ თუ ბრძენთა ნახონ ისი სად. ვარ ძმაო ტარიელისა შეყრად ფრიდონის მქისისად.
1030. რა ტარიელ მოისმინა ფრიდონს ჭირი უსუბუქდა. თვალთა ცრემლნი გარდმოსცვივდეს გული უფრო აუჩუქდა. მონაქროლმან ვარდი დაზრა წამწამთაგან ბუქი ბუქდა. შეიყვარნეს ერთმანერთი მათგან იქო არ გაუქდა.
1031. ფიცხლავ იგი ქედი ჩავლო ჩაეგება ფრიდონ წინა. რა შეხედნა და ესე ჰსთქვა თუ არ მზეაო ისი ვინა. მას მეტობდა რაცა ქება მონისაგან მოესმინა. ერთმანერთსა გარდაუხდეს ლხინმან ცრემლი აფრქევევინა.
1032. მოეხვივნეს ერთმანერთსა უცხოობით არ დარიდონ. თვით უსახოდ ფრიდონს ყმა და მოეწონა ყმასა ფრიდონ. რა მჭვრეტელთა იგი ნახონ მზე მათთანა გააფლიდონ. მამკალ ბაზარს სხვა მათებრივ ივაჭრონ რა ანუ ჰყიდიონ.
