ჩანართი და დანართები ტექსტები ვეფხისტყაოსნისა, 1948 წ.

352. “აწ უბრძანოთ სპათა ჩვენთა, შევყაროთ და გავემართნეთ, მივიდეთ და ამოვსწყვიტნეთ, თავნი გმირთა დავადარნეთ, ნუ გაუშვებთ ქალაქებსა და ციხენი დავარღვივნეთ; ყოველგნით მცნობნი გავგზავნენით, დავწერეთ და გავაჩინეთ.

353. წავიდა ყველგან ბრძანება ლაშქართა ხვარაზმულისა, ლაშქრად ჰინდოეთს აწვევენ გრძლად ხანსა დასაზმულისა; “თქვენ მოდით გამოკაზმულნი, ვთქვა ხშირად სარაზმულისა, გულ-მხიარული, მებრძოლთა ყოლ არ მოწყალე მზმელისა.”

354. ხანი გამოხდა, დაიწყეს მოსვლა ლაშქართა ჯარისა; მეფეს უხარის ხვარაზმთა მებრძოლთა მეაჯარისა; ყველასა კარგი აცვია, ლესული ტან-აბჯარისა, სრულ შეუყრია მეფესა, კარსა უთქს ტევრი ჯარისა

355. აღლუმი ნახა მეფემან, ლაშქართა მიმართულისა, ანგარიშ-მიუხდომელი, ჰინდოეთს გამართულისა, დროშისა მუნ ანგარისი იყო ზრო ამართულისა, ოცი ათასი დაწერეს ალმისა წარმართულისა.

356. ცხენ-კაცისა ანგარიში თვალითა ვერვის შეუგია; შუბი ოთხასი ათასი ბასრის პირი დაუგია; ჰინდოეთს მივა ხელმწიფე, სისხლითა ძებნა გაუგია; საქმე ყოვლი მით ძაბუნი რათმე დიდი აუგია.

357. ხვარაზმშით გამოემართა რევაზონ მეფის შვილიო, მთვარე კირჩხიბსა ზედან ზის, აწ არის ეტლი ცვლილიო, მენავეთაცა უბრძანა: “დაჰკაზმეთ ნავი მსხვილიო, წავიდეთ, მტერი დავადნო მე, ვითა ცეცხლმან ცვილიო.

358. მინდორს გადგეს ბარგი მძიმე, ოთაღნი და სხვა კარავნი; ამაზედა აიყვანეს იგ ლაშქარნი უთვალავნი; რაზმი დადგეს, გაემართნეს, იყვნეს ტევრნი უამრავნი ასრე ფიცხლად წამოვიდეს, არ დადგების ხრმალ-უკრავნი.

359. წავიდეს, მზღვარი დააგდეს ხვარაზმთა სახელმწიფოსა; ჰინდოეთს მოხდეს, მივიდეს, არბევენ ვით სასწრაფოსა: ჰხოცენ კაცსა და დიაცსა ტურფასა საალაფოსა ოხრად გაჰხდიან ქალაქსა, სამოთხეს დასამყოფოსა.

360. აჰა, სოფელი რათა ჰგავს, სიტკბო სოფლისა წესია; ზოგთა ტახტი აქვს წესისა და მერმე სამარესია; ჭკნების ყვავილნი ხორცთანი, მბრუნავი ეტლი ესია, ანასდად შეუყვარდების მიინდობს ზესთა ზესია.

361. ესმა ჰინდოთა მეფესა სენთაგან დამძიმებულსა, ემატა სევდა სევდასა აღარ ნეტარძი გებულსა ბრძანა; “თუ მიყო სოფელმან მისგან არ გახარებულსა, დამმწარდა სიტკბო სოფლისა მე ასრე გაგონებულსა.

362. მომკლა ვინცა ვი ჩემს უფრო ამ სოფლისაგან ჩიოდეს, დამერთო სევდა სევდასა, გარდმიწყდეს ნეტარძი ოდეს, მაშინ რად არა შემკადრეს, ღაწვნი როს გაილალოდეს, მას მიჰგავს, ყვავილნი დაჭნეს, ფურცელნი შთამოსცვიოდეს.

363. მსგავსად იზრახნა ტარიელ, არ ჰგვანდა გახარებულსა, კაცი გაგზავნა ყოველგნით, ბრძანება მისცა რებულსა; “ფიცხლა მოდითო, გიბრძანებ ლაშქართა შემოკრებულსა, აწ გნუკევ ომსა ფიცხელსა მათთვის არ დაზარებულსა.”

364. წამს შეიყარნეს ჰინდონი ლაშქართა უთვალავითა, ცხენ-კეთილ, აბჯარ-სრულობით მინდორთა მოსარწყავითა დროშითა მრავალ-ფერითა მეფისა წითელ-შავითა, ხრმლებითა ჰინდოურითა, კარგითა ნაკაზმავითა.

365. მთა იყო მეტად მაღალი შუა ჰინდოთა თემისა; იქი დგას მეფე ხვარაზმთა, მფლობელი ლაშქართ ზემისა. მთას აქათ იდგეს ჰინდონი მსგავსი ფუტკართა რემისა, ომსა ხვალისას ასკვნიან, გესმის სიტყვისა ჩემისა?!

366. წინ მოეგებნეს ჰინდონი ხვარაზმშს ქოს-ტაბლაკი მალითა ტაიჭებითა, გულ-მედგრად სარაკებითა, პილოთა მეომრებითა, ჩარხ-ნავაქ-ზანდუკებითა, რაზმითა მრავალ-კეცითა, ხევთაცა გავაკებითა.

367. ცისკრად ჰკრეს ქოსთა, დაბდაბთა ორთა ქიშვათა მეფეთა ჰინდოთა და ხვარაზმელთა, მედგრდა სისხლისა მჩქეფეთა, შეუტივნეს და შეიბნეს, წყლულთა სცნობ სიიეფეთა. მათ სპათა ვერა ნახვიდი ღიმილით ვარდთა მკრეფეთა.

368. ხვარაზმშ ასრე შეუტივნა, ვით მწყაზარი, თეთრი ქორი, მრავალ-კეცი ტევრი იდგა და გატეხა რაზმი ორი; ცხენ-კაცისა დანახოცი ყველგან იდგა გორის გორი, თავნი დარჩეს დიდებულნი, დახოცილნი, ორგნით სწორი.

369. ხვარაზმშაჰ ვითა შიბა, არათ არ გაგეგონების! შუბითა ხრმლითა, ლახტითა, ისრითა მოგეწონებია! თუ ნახავ მისთა ნაკრავთა, საამ, როსტომ გეგონების, ასრე ხამს, ვინცა საომრად ხრმალ-შუბი დაიგონების.

370. მედგრად იბრძოდეს ჰინდონი ლაშქარნი უხელმწიფონი; დია დახოცეს ორთავე ჩაბალახ-ჯაჭვ-უქაფონი; ომსა ნაწვართნი ჩაუქნი, ტურფანი სანაყოფონი, ბოლოდ ჰინდონი გაიქცნეს ხანსა არ-დასამყოფონი.

371. ხვარაზმშას სპანი უკანა მისდევენ გამარჯვებულნი ჩამოჰყრიდიან, ჰხოცდიან ამაყნი, ალაღებულნი; გაჰხდეს ჰინდოთა მინდორნი სისხლითა გაწითლებულნი, ცეცხლებრ მოექცნეს ჰინდოთა იგ სპანი გამეხებულნი.