ჩანართი და დანართები ტექსტები ვეფხისტყაოსნისა, 1948 წ.
დასაწყისი
1. პირველ თავი დასაწყისი ნათქვამია იგ სპარსულად, უხმობთ ვეფხისტყაოსნობით, არსსა შეიქს ხორც არ სრულად, საეროა, არ ახსენებს სამებასა ერთ-არსულად თუ უყურა მონაზონმან, შეიქნების გაპარსულად.
2. ტარიელს კარგსა მოყმესა, მკლავ-მაგარსა ძალიანსა, პირად ვარდსა, ტან-საროსა, გული მისი რკინიანსა, უხვს, უშურველსა-გამცემსა, ტკბილ-საუბარსა წყლიანსა, მით ქება ნესტან-დარეჯანს რათ ეთქმის პირად მზიანსა
3. თუ მიჯნურსა მიჯნურობა ეტლად მომცა რადგან ბედმან, მე მით ვიცან საქმე მათი თავით ჩემით შენახედმან. სიტყვა კარგი გამოვაგო ლექს-მრავალმან, ენა-მეტმან; შეიზომნეს ჭირნი მათნი ჭირთა ჩემთა მეათედმან.
4. მე ვიკადრებ ლექსთა კარგთა, ვერვინ თქვას ჩემი ფერი: ცხელის ცრემლით ავატირო მე სოფელი ჩემი მტერი, ცა-ქვეყანა შევათავო, ვითა მიწა გავამტვერი, ამა ჩემმან საუბარმან შეაქციოს ყმა და ბერი.
5. ამბავი წვრილად უამბოს, ზე სადმე არა წასთვალოს; ყოვლსა კაცსა ამატებდეს, ჭირსა თავი არ აკრძალოს; ლექს-ქართული აღარიბოს, საუბარი გაასრულოს, ნახოს კარგმან გამგონემან, არა სადა არ აბრალოს.
6. მე გიამბობ, ვინცა იყვნეთ ხელობისა მოძებარი: სხვასა ყოვლგნით მოეშვენით, სოფლის ლხინად იგი კმარი; მათად საქმე ვერ ვამსგავსე, ვითა სმასა მეომარი, ვისთა თვალთა ყოვლი თემი ერთად უჩანს, იგივ არი.
7. ვის ეს ყველა არა სჭირან, არვინ დასთვლის მიჯნურთ თანა, შექცევასა მოეშოროს, მათთვის იხოს გულსა დანა, მისი კერძი ყველგნით დაწვას, ვარდი აზროს, ნამოს და ნა, ვინცა ესე არ მისმინოს, ვერა ირგოს ვერსით მანა.
8. მას ცოცხალი ნუ ელევის, რაცა პირველ შეუყვარდეს, ნუცა ლხინსა აუზავდეს, ნურცა ჭირსა შეუზარდეს: მისთვის დასთმოს ყველაკაი, მისთვის ველთა გამოვარდეს, ნურა ჰგავა, სოფელიცა მისი კერძი გარდაჰქარდეს.
9. გაასწავლნე სურვილითა, ვინცა იწვით ვისგან ვინა; კვლავ ქებანი ვჰკადრენ ვის მე, არვის უთქმან ჩემგან წინა; ისპად მოსომახოს მსგავსი არ დავაცდენ ვისცა მინა, მისთვის ვლექსობ სიტურფითა, ვინ შუქთა ჰფენს ხმელთა შინა.
ამბავი როსტევან არაბთა მეფისა
10. იყო არაბეთს მეფობა მეფისა როსტევანისი; მას ჰქონდა სპარსთა ქვეყანა, მართვ ვითა შანშეს ანისი; უძრწის და მონებს ყოველი,ხელთა აქვს მას საბრძანისი; თქვეს თუ: “ხამს ხმელთა პატრონად ან ალექსანდრე, ან ისი.
11. აწყა დავიწყოთ ამბავი მის ხელმწიფისა ზენისა: არაბეთს როსტენ პატრონი, მპყრობელი სპა-მოსპენისა; მას ესვა ქალი მნათობი თვალთათ თუთია დენისა, შემხედთა სულის წამღები, ვერ მხედთა ამაგზენისა.
12. როსტევან უხმნა ვაზირნი, უბრძანეს თუცა ფარულად; “მე ზე არ მომცა სოფელმან, კიდეც მისთვის ვარ მალულად, ამ ჩემთა სპათა თავადად, შემტევებელი ქართულად, მოლხინე-მოასპარეზედ, გამთენებელი დარულად.”
13. თვალი უმზეოდ ბრალია, თუმცა შეეპყრას ჩრდილისა; თქვენ იცით, რომე ჭმუნვას ვარ ძნელსა, არ საადვილოსა; ვაჟი არა მყავს, ქალია მართ ჩემსა საგაზრდილოსა; ასრე მით მხედავთ, მუნ ვიტყვი სიტყვასა საღრეჯილოსა.
14. ერთობ დაშალეს ვაზირთა, მაგრამ ვინ მოუსმინებდა, მეფე ლაღი და უკადრი, იგი ქნის, რაცა ინებდა, თინათინ დასვეს ხელმწიფედ, ვინ მზესა ითვალწუნებდა, ვინ სალსა კლდესა დაადნობს და ცვილსა გაატინებდა.
15. მას ლომსა კაცი იახლა მეფისა, ვეფხს უფიცხეო: დაასკვნეს ესე თათბირი, სრულ სპათა ჩემთა ვჰკითხეო, მე ჩემთა სივაჟკაცეთა ჩემნი მებრძოლნი ვითხეო; აწ შენცა გნუკევ, ურწყავად ალვისა მორჩი ითხეო.
16. ავთანდილს მისით შორს ყოფით შეეკრა თვალნი ბლეტითა; იამა ქალის მეფობა სიხარულითა მეტითა; იტყვის: “ხანდახან საუბრად მივალ გულითა რეტითა, კვლა ზედა-ზედა შევხედავ, ვალხინებ თვალთა ჭვრეტითა.”
17. კვლა მოახსენეს: “მეფეო, ვქენით, რაც გიამებისა, ღმერთმან ნიადაგ ეგრე ყოს საქმე თქვენისა ნებისა; ჩვენ ტახტი დავდგით, სიკეთე ვით ითქმის, ან შვენებისა? შორით მოვხვიეთ ფარდაგი, ზარქაში ატლასებისა.”
18. ადეგ, როსტან, შენსა მზესა, ხელით ხელსა მოეკიდე.” მის საბოძვრის მისათვალვად მიზიდავს და მიჰყავს კიდე; – “დავბერდი და დავძაბუნდი, მე დღეთავე ჩემსა ვსთვლიდე, რაც შევცოდე შემოქმედსა, ვიტირო და ვინანიდე.
