ვეფხისტყაოსანი, 1913 წ.

2260. თქუა, თუ ; “ გამწირა სოფელმან, ჴორცნო წადი და სულ ები პირველ მინდორად გაგაჭრო, აწ ყელს მოგჯარა სულები; მჭურეტნო, არ დაშლი ტირილსა, რომ ბევრჯელ გითხრა “სულები"; პირი მილურჯობს და გული ცემით შემქნია სუ ლები.

2261. რაცა მემართა, მიიწყო სოფელმან ჩემი ბეგარა; რაც შუება მამხუდა, საჩემოდ არ იქნა, გამოდეგ არა; რაცა ვინები, მიუხვის, ესე გთნავს, ანუ ეგ არა. აწ უნდა მშალოს ნივთთაგან, მიწასა მიმცეს მე გარა.

2262. სახლნო დაგაგდევ უმკუიდროდ, სარკმელნო, ერდოვ რა ბანო! მომთქმელნო, ჩემნო მტირალნო, ზარნო, ზახილნო, რა ბანო; ღაწუნი ყაყაჩოს მფერავნი, ცრემლნო, აყუითლეთ რა ბანო, მოსემ ვით გამცნო, მგოდებდით, კარავნო, ჩემთვის რაბანო.

2263. რაცა მე მიყო მუსთალმან, თქუენც რამე გავნოს ეგება; ვინცა მიჰყუების ჩემებრივ, გულსა ლაჴუარი ეგება; ფიცხელი ვერსით გარდუხტეს, გაქცევსა წინა ეგება; ნუ მიენდობით, გასინჯეთ, ვის მართლად უჭვრეტდეთ ეგება.

2264. აღარ დამონდო სოფელმან, შეიქნა ჩემთუის უხანო, ნუ მიყოლიხარ, უფალნო, პატრონო, ბეგნო, ნუ ხანო! გულს შუა საკუდად ისარი მკრა, არა გამახუხანო. ჩემისა სიკუდილისათვის ამხანაგებიც წუხანო.”

2265. ფრიდონ მტიროდი პირველ მე, მერმე ავთანდილ ხლმიანი, რემა წაგიხდეს, ვლაღობდით, აწ აღარ ვართ ჴმიანი; წავიდეთ, ჩუენთუის დაბნელდა მზე კამკამ სინათლიანი; ჩუენი მიფარვა, წაჴდომა არის შენთვისცა ზიანი.

2266. ძეთა შეგვედრებ, რომელთა ჯერ არ იციან ბრძოლანი მაგრა მიქნია ამათთუის ნაწუართა ყმათა ყოლანი; ამათ ასწავლე ჩემებრივ ისპად ისრისა სროლანი, ვაი მიგუჭირდების წასრულთა მუდამად მიწაზედ წოლანი.

2267. ამ სოფგლისგან წასულისათუის მტერთა იგეს ჩემზე იში, აღარ ვეჭუობ, რამაზ რომე ჩემს შვილს დასდვას რამე შიში; ვერც ხუარაზმშამ ძეთ ჩემთ რამე გამოპიროს შამათ ქიში; მოდით, ჩემნო დამმარხუელნო, მამაყარეთ მიწა, ქუიში!

2268. სულთ აღმოსვლის დროს შემოგტირ, მიწად გარდმექცა კაცება; ჩემნო დაზრილნო მონანო, შექენით თავის ტკაცება. თმანი დაფხურენით, ულვაშსა, წუერს უქმნეთ ხელის ტაცება! სრულ დაიგლიჯეთ მონათა თავს თმანი, ან პირს რაცება

2269. რაცა სოფელმან წყლულები დამდვა, ვერ მკურნა მალამა; ცრემლის ღუარისა მორევსა მიმცა სარჩობლად, მალამა; სიყმის დროს რჯანი მიმრავლნა, ბოლოს სიკუდილი მალამა. წავალ და ჴორცმან მიწასა საჭმლად დასადნოდ მალამა.

2270. მჴეცთა ვსვრიდი, ვერსად მორჩის ისრის ჩემის განაკრავი; საჭმლად მქონდის ნადირთ ჴორცი. არ თუ თიკან, განა კრავი, მტერთ ვერ ქნიან შესაპყრობლად გზანი ჩემნი განაკრავი. მედვის გორად თუალ გუარი, აწ წურილ წურილად განაკრავი.

2271. შვილო სარიდან უჩემოდ თუალნი ცრემლითა შენამე, გულსა არ უთხრა: “ მტერთაგან ვიჯაბნე, მამხვდა შენა მე.” ჩემთ ძმობილთ ძეთა მსახურე, ეტკბე, ემდაბლე, შენ ამე, მტერთ ეპასუხე, როგორც მე. იკითხე, მექნას შენ ამე.

2272. “სიცოცხლესაც ბევრი მსაჯა მე სოფელმან მუხთლად მქცევმან; ბევრჯელ მარტო დაბნედილმან, არ მტერ ომში გამომქცევმან; ხუარაზმშ შუბი შემომლეწა, თუითვე ცხენის წამომქცევმან; აწ სიკუდილმან მიძაბუნა, ჩემის სახლის დამაქცევმან.

2273. სიკუდილო, რასთვის არ მამკალ, როდესაც ვიყავ ხელია! დაბნედით მპოვა ავთანდილ, თვალთ მავლო მან საჴელია; აწ ჩემუის ასრე წაყუანა ან შენი რა სახელია შემიბრალებდით, მსმენელნო, თუმცა გუერც გიახელია.

2274. სიკუდილი მწევს და მპატოჟობს, დამიწყო მისკენ ბირება; პირველ მიქადა დღეთ სიგრძე, აწ არ მითავა პირება; წაჴედით ორნი მნათობნი, ვის ძვირად გვქონდა ღირება; ჩუენს უკან ლხინი, სიუხვე, თქუენც იცით, დაიძუირება.

2275. ის დღე გიჯობდა, დარეჯან, როს ქაჯთა ციხე ავიღე! სხივთა ელვა და ციმციმი, შუქნი მიდამო გაიღე, შენ და ასმათი შეგყარე, სულთქმა გულთაგან დაიღე, აწ მზიდეთ საფლავისაკენ, გასწი, საკაცე წაიღე.”

2276. ნესტან დარეჯან ატირდა, ანდერძს დაიწყო წერება; ჩემთა მნახუელთა გიმძიმდეს, რომ შუქი მამემტვერება, არ დაიშალა სოფელმან პირვლითგან ჩემი მტერება, არც მე ვშორდები ტარიელს, ვეღარვინ ვერ გვეტერება.”

2277. რა დავიბადე, გსმენიათ ჩემთ სხვითა კამკამ კრთომანი; ზრახვასა თავი დავრიდე, მით არ მეწვია ცთომანი; ტარიელ ჩემთვის ბნდებოდა, მეც მქონდა მისი ნდომანი. ხატაველთ ომი უბრძანე, ფიცხლავ ქნა მან მიხდომანი.

2278. გამაჯვებული მოვიდა, ჴელთ კოდილიყო ომითა, რამაზ მოგუარა მეფესა ჴელ შეკრულ წინ წადგომითა; ხორაზმშს ძე სთხოვეს საჩემ ქმროდ, არ ვიქმენ მე მიხდომითა, ტარიელ მოკლა ანაზდად, შეიქნა სულთა ხდომითა.

2279. მეფე გაუწყრა დას დავარს, ვინ ჩემი იყო მზრდელია; დავარმცა, ქაჯთა ჴელთ მიმცა: “ ჰქენით ჭირთ გარდამხდელია; ნავს ჩამსვეს, რაზა დაკლიტეს, არ იყუნეს პირ ამხდელია, ზღვის წყალსა ვსვემდი სიმწრით, მეგონა ველის ყრდელია.”