ვეფხისტყაოსანი, 1918 წ.
661. არცაღა დასჯდა ნადიმად, არცაღა კვლავ ხალვათ ისა; შერმადინ მახარობელი წავა მისლვისა მათისა; ფიცხლა წავიდა, სავალი სამ დღე ვლო დღისა ათისა, მას ლომსა ნახვა უხარის მის მზისა მოკამათისა.
662. შესთავლა: “მეფე უკადრი ხარმცა მორჭმით და დიდობით, ამა საქმესა ვიკადრებ შიშით, კრძალვით და რიდობით, მის ყმისა ვერას ვერ მცნობი ვუხმობდი თავსა ფლიდობით, აწ ვცან და გაცნევ ყოველსა, მოვალ შვებით და მშვიდობით.”
663. როსტევან, მეფე უკადრი, მორჭმული, შეუპოველი! შერმადინ მოციქულობა თვით მოახსენა ყოველი: “ავთანდილ მოვა წინაშე, მის ყმისა ვისმე მპოველი;” ჰბრძანა: “ვცან ჩემი ღვთისაგან სააჯო და სათხოველი.”
664. თინათინს ჰკადრა შერმადინ, ნათელსა მას უღამოსა: “ავთანდილ მოვა წინაშე, გკადრებს ამბავსა ამოსა.” იგი მით აკრთთობს ელვასა: მზისაცა უთამამოსა; მას საბოძვარი უბოძა, მისი ყველაი დამოსა.
665. მეფე შესჯდა, გაეგება ყმასა, მუნით მომავალსა; ამას პირ-მზე მეფისაგან ივალებდა ვითა ვალსა; მიეგება, მოეგება მხიარული გულ-მხურვალსა; დიდებულთა ჯარისაგან ზოგნი ჰგვანდენ ვითა მთვრალსა.
666. რა მიეახლა, გარდაჰხდა ყმა, თაყვანი სცა მეფესა: აკოცა როსტენ, მიმხვდარმან ნიშატთა სიიეფესა; გულ-მხიარულნი, შვებულნი მივლენ დარბაზსა სეფესა; მის ყმისა მოსლვა უხარის ყოველსა მუნ მეკრეფესა.
667. მას ავთანდილ თაყვანი სცა ლომთა ლომმან მზეთა მზესა; მუნ ბროლი და ვარდ-გიშერი გაეტურფა სინაზესა, პირი მისი უნათლეა სინათლესა ზესთა-ზესა; სახლ-სამყოფი არა ჰმართებთ, ცამცა გაიდარბაზესა.
668. მას დღე დასხდეს ნადიმობად, გაამრავლეს სმა და ჭამა; ყმასა მეფე ასრე უჭვრეტს, ვითა შვილსა ტკბილი მამა; მათ ორთავე აშვენებდა ფიფქსა თოვნა, ვარდსა ნამა; უხვად გასცეს საბოძვარი, მარგალიტი ვითა დრამა.
669. სმა გარდახდა, თავის-თავის გაიყარნეს მსმელნი შინა; დიდებულნი არ გაუშვეს, ყმა დაისვეს ახლოს წინა; მეფე ჰკითხავს, იგი ჰკადრებს, რაცა ჭირი დაეთმინა; მერმე მისი უცნობოსა რა ენახა, რა ესმინა.
670. “მას ვახსენებდე, ნუ გიკვირს, თქმა მჭირდეს მიწყივ ახისა: მზე თუ ვთქვა მზგავსი მისი და ანუ მისისა სახისა, ვინ უნახავ-ჰქმნის გონება ყოველთა კაცთა მნახისა; ვარდი დამჭკნარი ეკალსა შუა შორს-მყოფი, ახ ის ა!”
671. რა ჭირი კაცსა სოფელმან მოუთმოს მოუთმინამან, ქაცვი ლერწამმან, ზაფრანა იმზგავსოს ფერად მინამან; ავანდილ, – მისმან მხსენებმან, ღაწვი ცრემლითა მინამან – წვრილად უამბო ამბავი მან, მისმან მონასმინამან:
672. “ქვაბნი ომითა წაუხმან, სახლად აქვს დევთა სახლები, საყვარელისა მისისა ქალი ჰყავს თვით ნაახლები, ვეფხისა ტყავი აცვია, ცუდად უჩნს სტავრა ნახლები, აღარა ჰნახავს სოფელსა, ცეცხლი სწვავს ახალ-ახლები.”
673. რა დაასრულა ამბავი, საქმე მისისა ჭირისა, ნახვა მის მზისა ნათლისა, მის თვალად არ დუხჭირისა, უამა, უქეს ვარდისა ხელი, მძლედ დანამჭირისა; “ეგე კმა სიმხნე სიმხნისა, რადგან ხარ მომხვეჭი რისა.”
674. გამხიარულდა თინათინ ამა ამბისა სმენითა, მას დღე იხარებს სმითა და ჭამისა არ მოწყენითა; კვლავ საწოლს დაჰხვდა მას მზესა მონა სიტყვითა ბრძენითა; მისვლა ებრძანა, ეამა თქმა არ ეგების ენითა.
675. ყმა წავიდა მხიარული, ლმობიერი, არ გამწყრალი, ლომი, მინდორს ლომთა თანა მინდორს რული, ფერ-ნამკრთალი, ყმა სოფლისა ხასიათით ჯავარი და სრული ლალი, მაგრა ჰქონდა გულისათვის გული გულსა განაცვალი.
676. მზე უკადრი ტახტსა ზედა ჰზის მორჭმული, არ ნადევრი, წყლად ეფრატსა უხვად ერწყო ედემს რგული ალვა მჭევრი; ბროლ-ბადახშსა აშვენებდა თმა გიშერი, წარბი ტევრი, მე ვინ ვაქებ? ათენს ბრძენთა ჰხამს აქებდეს ენა ბევრი!
677. ყმა მხიარული წინაშე დასვა სკამითა მისითა; სხედან სავსენი ლხინითა, ორთავე შესატყვისითა; უბნობენ ლაღნი, წყლიანნი, არა სიტყვითა მქისითა. უთხრა: “ჰპოვეა, პატიჟნი ჰნახე ძებნითა ვისითა?”
678. ჰკადრა: “რა კაცსა სოფელმან მისცეს წადილი გულისა, ხსოვნა არა ჰხამს ჭირისა, ვით დღისა გარდასრულისა. ვპოვე ხე, ტანი ალვისა, სოფლისა წყალთა რწყულისა, მუნ პირი მზგავსი ვარდისა, მაგრა აწ ფერ-ნაკლულისა.
679. მუნ სარო, მზგავსი ვარდისა, ვნახე, მისჭირდა მინები; იტყვის: “დავკარგე ბროლი და სადა ჰრთავს ბროლსა მინები! „ მით ვიწვი, რათგან ჩემებრვე ცეცხლი სწვავს მოუთმინები.” მერე კვლავ ჰკადრა ამბავი მან, მისგან მონასმინები.
680. სიარულსა მისგან ძებნად სრულ პატიჟთა მოსთვლის ჭირსა, მერმე ჰკადრა, – საწადლისა ღმერთმან პოვნა ვით აღირსა; “საწუთრო და სოფელს-ყოფა, კაცი უჩნსო, ვით ნადირსა, ოდენ ხელი მხეცთა თანა იარების, მინდორს სტირსა.
