ჩანართი და დანართები ტექსტები ვეფხისტყაოსნისა, 1948 წ.
583. რა დავიბადე, გსმენიათ ჩემთ სხვითა კამკამ-კრთომანი; ზრახვასა თავი დავრიდე, მით არ მეწვია ცთომანი; ტარიელ ჩემთვის ბნდებოდა, მეც მქონდა მისი ნდომანი. ხატაველთ ომი უბრძანე, ფიცხლავ ქნა მან მიხდომანი.
584. გამაჯვებული მოვიდა, ხელთ კოდილ იყო ომითა, რამაზ მოგვარა მეფესა ხელ-შეკრულ წინ წადგომითა; ხვარაზმშს ძე სთხოვეს საჩემქმროდ, არ ვიქმენ მე მიხდომითა, ტარიელ მოკლა ანაზდად, შეიქნა სულთა ხდომითა.
585. მეფე გაუწყრა დას დავარს, ვინ ჩემი იყო მზრდელია; დავარ მცა, ქაჯთა ხელთ მიმცა: “ჰქენით ჭირთ-გარდამხდელია; ნავს ჩამსვეს, რაზა დაკლიტეს, არ იყვნეს პირ-ამხდელია, ზღვის წყალსა ვსვემდი სიმწრით, მეგონა ველის ყრდელია.”
586. ქაჯთაგან ფატმან წამგვარა, მათ გაუცუდა გრძნებანი; უსენ გატეხა საფიცი, მთვრალმან ქნა გამჟღავნებანი; მიმცეს მეფესა, გამპარავთ ქნეს ჩემი ქრთამით ნებანი; ფათმანთან მიველ, თავისა ვჰქენ ცხენით წაყვანებანი;
587. “წაველ, გზაზედ დამიჭირა როშაქ, მიცნა ქალობითა; წამიყვანეს, ვერ წაუველ ცხენ-ფიცხლობის მალობითა; ქაჯთ მეფემან მკითხა: “ვინ ხარ? – ვერ მათქმივა ძალობითა. მოვიდეს და ციხით ვიხსენ ავთანდილის წყალობითა.
588. წამიყვანეს, ქაჯნი ჰხოცეს, ციხე შექნეს სამთავ ქცევით; ფატმან ვნახე ფრიდონისას, ვიყავ კაის ყოფა-ქცევით; ასმათ წამყვა, ქვაბნი გავლეთ, არ ვჰყვით ცრემლი განაქცევით. რა თინათინ ვნახე, მნახა, ჩვენ ვჰქნით შუქნი განაქცევით.
589. წამოველ, მოველ ინდოეთს, მოგვშორდა საქმე მტერული; მტერნი გავაძეთ, ვიშვებდი, არ ვიყვი მე უფერული, აწ კარს მამადგა სიკვდილი, გულსა ლახვარი ძგერული. ესე სოფელი ამიჩნდა სიზმარი, ძილი მე რული.
590. აწ თან მივდევ მე ტარიელს სიკვდილსა და საფლავს შინა; ანდერძს გკადრებ, გვახსენებდეთ, ვინც დასდგეთ თქვენ აქ შინა თუ ჩვენ მივსდით, ესეც მიკვირს, რად თქვენ ვეღარ შეგაშინა, სული მივსცეთ წამღებელთა, გვამმა ხორცში აღგვაქშინა.
591. ჟამმან ჩემმან უხანომან დამიბნელა თვალნი მნათი, ღაწვი ვარდი ზაფრანად ქმნა და გაცუდდა მინა, სათი, დამედარვის ვერცვინ მარტო, ვერც თუ შეკრბენ ერთგან ათი. აწ სოფელმან ჩემზე ბრუნვით მოიხმარა მისი ხლათი.
592. აწ დავმიწდები, წახდების ღაწვი ბადახში ლალები, სანდომობა და უსული, სოფლისა ჯავარ-წყალები; მიწა დამალპობს, წამახდენს, ვარ თქვენგან შესაწყალები, მამთქმელთა ჩემთა ცრემლი სწვეთს, გული შეჰქნია სალები.
593. სოფელს მივენდევ, მეგონა, ყოფა არ წამიხდებისა; უყურე, ახლა რა მიყო თუ ჩემზე რა მოჰხდებისა! რაცა მე მიყავ, სოფელო, იგიმც შენ გარდაგხდებისა, სულს როგორც მე მცლი გვამთაგან, ეგრემც შენ ამოგხდებისა.
594. მივალ და მართლა არ ვიცი უცთურად წავლა გზებისა; მნახავთა ჩემთა ვის ესმის, ედების ცეცხლი გზებისა; მოაგონდების შუქ-კრთომამას, არა სხვისა მზებისა; რაღა ვიცივლო, დაგმობა სოფლისა მიზეზებისა.
595. რადგან სწორად გარდახდების ავი ანუ კჯარგი ვინ ა, მაშ, წამი-ერთ რა ვის გავა, გარეთ იყოს თუნდა შინა; აქათ ბარგსა რასა ვზიდავთ, აწვე წასვლა სხვაგან გვინა, საკაცე და თუნდა ტახტი სწორიაო ბრძენთა წინა.
596. ამა ჩემსა გაზრახულსა იკითხიდეს ანუ წერდეს, ფუ მას კაცსა, რომელიცა სოფლისაგან არ შესჯერდეს; ტარიელ და ცოლი მისი სიბერითა გაუშვებდეს, დაყვნეს წელნი ოთხმეოცნი, დაბრმეს, დაღრკეს, დაცაბერდეს.
597. ერთი ყმა და ერთი ქალი მართ მათნივე შესაფერნი, ღმერთმან მისცნა ესე შვილად, საჭვრეტელად შვენიერნი; ელვანი და შვენებანი მათგან ჰქონდეს მათ მიერნი, მსგავსნი მსგავსსა წარმოშობენ ციერნი და მიწიერნი.
598. დღენი მათნი წაიარეს, დაბერდეს და დაუძლურდეს; ტარიელის ლომნი მკლავნი მეტად გაუუსუსურდეს; ბედისაგან მადრიელნი სოფელსავე მოემდურეს; სოფლისაგან გაბჭობათა ბრძენთა წიგნი დადასტურეს.
599. სოფელს მყოფსა ყველაკასა ესე არვის არ ასცილ დეს. მათ სოფლისა შვენებათა წყალ-ჯავარი გაუწბილდეს, მიჯნურობა გაუსუსტდა, გონებანი გაულბილდეს. სიყვარული გააცივეს, ერთმანერთსა უკუგრილდეს.
600. ტარიელ და ცოლმან მისმან ტახტოსნობა მოიწყინეს; მეფედ დასხნეს შვილნი მათნი, ნაცვლად მათად დაადგინეს; ერთსა წელსა დაიხოცნეს, მიწვეს მიწად, მიიძინეს, მზესა ლომი არ გაჰყარეს, მასვე თანა დააწვინეს.
ანდერძი ავთანდილისა, რომელი თქვა ჟამსა სიკვდილისა მისისა ნანუჩას ჩამატებული მას უკან
601. ისმინეთ, ძენო, კაცთანო, ანდერძი ავთანდილისა! ვიტყვი, მსგავსია სოფელი, ეს მუხანათი, ჩრდილიდა; სწორია ჟამი მწუხრისა კრულთანა, ავთან დილისა, ადრე დალპების, გაცვდების ვით ქსელი ნაქვს-მანდილისა.
