ვეფხისტყაოსანი, 1913 წ.
784. ვერ გათნევ, თქუენმან კეთილმან, აწ ეგე არ მართალია: ღმერთმან არ მოგცა ყმა შვილი, გიზის ერთაი ქალია, ხუარაზმშა დასუა ჴელმწიფედ, დამრჩების რა ნაცუალია? სხუა მეფე დაჯდეს ინდოეთს, მე მერტყას ჩემი ჴრმალია?!
785. შენი ქალი არად მინდა, გაათხოვე, გამარიდე, ინდოეთი ჩემი არის, არვის მივსცე ჩემგან კიდე. ვინცა ჩემსა დამეცილოს, მისით მასცა ამოვფხურიდე, სხუას მეშველსა გარეგანსა, მომკალ, ვისცა ვინატრიდე”.
ტარიელისაგან ნესტან დარეჯანის დაკარგუის ცნობა
786. ესე კაცნი გამეგზავნნეს, გონებასა გავეშმაგე. რომე მისი ვერა მეცნა, ამას უფრო დავედაგე. მას ზღუდესა გარდავადეგ, მინდორთაკენ რომე ვაგე, მესმა საქმე საშინელი, თუცა თავი ვერ წავაგე.
787. შავმან საწყალმან ასმათმან, ნახეთ რა ნახა თუალითა! ტარიელისკენ იარა დამწუარმა დანავალითა; უთხრა: “ ამა საქმის მნახავი სიკუდილით შემიწყალითა, მას შენთუის უყუეს ყოველი, შენ ხელქმნა მიავალითა.“
788. გამოჩნდეს ორნი ქუევითნი, მე მივეგებე წინარე. ქალი ჰყუა ერთსა მონასა, ვსცანცა, თუ მოღმა ვინ არე: თავ-გაგლეჯილი ასმათი, პირს სისხლი ჩამომდინარე, აღარ მიყივლა ღიმილით, აღარცა გამიცინა რე.
789. იგი ვნახე, დავებნივე, გონებანი გამიშმაგნა; შორით უხმე: “რაშიგან ვართ, ანუ ცეცხლმან რად დაგუდაგნა?” მან საბრალოდ შემომტირნა, ძლივ სიტყუანი გამოაგნა; მითხრა: “ღმერთმან სიმგრგულე ცისა ჩუენთვის რისხუით წამოგრაგნა!”
790. ახლოს მიველ, კულაცა ვჰკითხე: “რაშიგან ვართ? თქუი მართალი!” კულავ საბრალოდ ამიტირდა, კულავ მამიდვა ამით ალი, დიდხან სიტყუა ვერა მითხრა, მისთა ჭირთა ნაათალი, მკერდსა წითლად უღებევდა სისხლი ღაწუთა ნაწუეთალი.
791. მერმე მითხრა: “მოგაჴსენებ, ესე რადმცა დაგიმალე? მაგრა ვითა გაგახარნე, შენცა აგრე შემიწყალე: ნუ მაცოცხლებ, ნუ დამარჩენ, შემიხუეწე, შემიბრალე, დამხსენ ჩემსა საწუთროსა, ღმერთსა შენსა მიავალე”
792. “მიამბო: “ოდეს სასიძო მოკალ და ჴმა დაგივარდა, მეფესა ესმა, აიჭრა, მართ მისგან გასატკივარდა, შენ დაგიზახნა: “მიხმეთო”, ჴმა მაღლა გაჴმამყივარდა, მოგნახეს, შინა ვერ გპოვეს, მით მეფე გამოჩივარდა.
793. კადრეს: აქა აღარ არის, კარნი სადმე გაუვლიან. მეფე ბრძანებს: “ვიცი, ვიცი; მეტად კარგად შემიგიან; მას უყუარდა ქალი ჩემი, სისხლნი ველთა მოუღვრიან, რა ნახიან ერთმანერთი, არ შეხედვა ვერ დათმიან.
794. აწ თავმან ჩემმან, მას მოვკლავ, ჩემად დად ვინცა მადესა; მე ღმრთისა ვუთხარ, დაუბამს მას ეშმაკისა ბადესა; მათ ბოზ კუროთა ასეთი რა მისცეს, რა უქადესა? თუ დავარჩინო, ღმერთი ვგმო, მისად პატიჟად მზად ეს-ა”.
795. მის მეფისა წესი იყო: თავი მისი ძუირად ფიცის, და თუ ფიცის, არ გატეხის, მასვე წამსა დაამტკიცის; ესე წყრომა მეფისაგან ვისცა ესმა, ვინცა იცის, მან უამბო დავარ ქაჯსა, ვინ გრძნებითა ცაცა იცის.
796. დავარს, დასა მეფისასა, უთხრა ვინმე ღმრთისა მტერმან: “თავი ფიცა ძმამან შენმან, არ დაგარჩენს, იცის ერმან”; მან ეგრე თქუა: “უბრალო ვარ, იცის ღმერთმან სახიერმან, ვისგან მოვკუდე, ვისთუის წავჴვდე, მიიხუედროს იგი ვერ მან”
797. პატრონი ჩემი აგრევე იყო, წამოხუელ შენ ოდეს; შენეულივე რიდენი ებურნეს, ტურფად შუენოდეს. დავარ მოსთქმიდა სიტყვითა, რომელნი არა მსენოდეს; “ბოზო, შენ ბოზო, რად მამკალ, ვეჭვ, შენცა, არა გლხენოდეს!
798. როსკიპო, ბოზო დიაცო, საქმრო რად მოაკვლევინე, ანუ სისხლითა მისითა ჩემი რად მოაზღუევინე? არ ცუდად მამკლავს ძმა ჩემი, რა გიყავ, რა გაქნევინე! აწ, ღმერთსა უნდეს, ვერ მიხუდე, ვის ესე დააშლევინე!”
799. ჴელი მიყო, წამოზიდნა, თმანი გრძელნი დაუფუშნა, დაალება, დაალურჯა, მედგრად პირნი მოუქუშნა; მან პასუხი ვერა გასცა, ოდენ სულთქნა, ოდენ უშნა, ქალმან შავმან ვერა არგო, ვერცა წყლული დაუშუშნა.
800. რა დავარ გაძღა ცემითა, მისითა დალურჯებითა, წამოდგეს ორნი მონანი, პირითა მით ქაჯებითა, მათ კიდობანი მოჰქონდა, ეუბნეს არ აჯებითა, მას შიგან ჩასუეს იგი მზე, ჰგავს, იქნას დარაჯებითა.
801. მან უთხრა: “წადით, დაკარგეთ მუნ, სადა ზღუისა ჭიპია; წმინდისა წყალი ვერ ნახოს მყინვარე, ვერცა ლიპია”, მათ გაეხარნეს, ჴმა მაღლად იყივლეს: “იპი, იპია”. ესე ვნახე და არ მოვკუე, არა მგავს არცა სიპია.
802. ზღუათაკენ გავლნეს სარკმელნი, მაშინვე გაუჩინარდა. დავარ თქუა: “მქმნელი ამისი ვინ არ დამქოლოს, ვინ არ, და! ვირემ მამკლევდეს, მოვკუდები, სიცოცხლე გასაწყინარდა”. დანა დაიცა, მოცაკუდა, დაეცა, გასისხლმდინარდა.
