ვეფხისტყაოსანი, 1913 წ.
803. ნესტან დარეჯან ქაჯთ მისცა დავარ ეხევის დანებსა; მზისა სხივსა და მწერვალსა უფრსკულსა ჩაიყუანებსა; მას უებროსა მნათობსა ნავსა სმენ კიდობანებსა; პირსა ბურვენ და უკლეტენ, შუქსა ვინა მოივანებსა.
804. მზე დაუკარგა სოფელსა, დავარ გულს იცემს დანას ეს; ქაჯს მისცა, ზღუაში დაანთქა, ვარდი დათრთვილა, დანასეს; ტარიელისთუის ხელ ქნა და ჭირთა სიმრავლე ანასეს, მამას გაყარა სამკუიდროდ და მოაშორევს ანას ეს.
805. რად არ მაკუირვებ ცოცხალსა, მე ლახუარ-დაუსობელსა! აწ იგი მიყავ, რა მმართებს ამისსა მახარობელსა! ზენაარ, დამხსენ სიცოცხლე სულთადგმა-დაუთმობელსა!” საბრალოდ ცრემლსა ადენდა უკლებსა, დაუშობელსა.
806. მე უთხარ: “დაო, რად მოგკლა, ანუ რა შენი ბრალია? რამცა ვქენ ნაცულად, თუით რომე მისი ჩემზედა ვალია! აწ თავსა მისად საძებრად მივსცემ, სად კლდე და წყალია”. სრულად გავქუავდი, შემექმნა გული მართ ვითა სალია.
807. მეტმან ზარმან გამაშმაგა, მამივიდა ცხრო და თრთოლა; გულსა უთხარ: “ნუ მოჰკვდები, არას გარგებს ცუდი წოლა, გიჯობს გაჭრა ძებნად მისად, გავარდნა და ველთა რბოლა”. აჰა ჟამი, ვისცა გინდა ჩემი თანა წამოყოლა.
808. “შეველ, ფიცხლად შევეკაზმე, ცხენსა შევჯე შეკაზმული; ას სამოცი კარგი მოყმე, ჩემსა თანა ხან-დაზმული, წამომყუა და წამოვედით, კართა გარე დარაზმული, ზღუის პირს მივე, ნავი დამხუდა, მენავემან მნახა ზმული.
809. სევდა დაერთო ასეთი, ვერ მოვიშორვებ, ძნელია; ნახეთ, სოფელმა რა მიყო, საქმე ნაქმარი ძნელია; აწ ახლა კაცი ვინ არის ჩემის ჭირისა მქმნელია, ღმერთს მივენდობი, ისი სჯობს, ეს საქმე უფრო მთელია.
810. შევიჭურვე, ჩემთან ჩემნი მოემზადნენ ასნი ზრდილნი, ერთგულნი და მისანდონი, საყუარელნი ვითა შვილნი; არ მომშორდნენ, უჩემოსა არ უნდოდათ არცა ძილნი, თან გამომყუნენ, ველნი განვვლეთ, ზღუად მივედით დაჭმუნვილნი.“
811. ნავსა ჩავჯე, ზღუასა შეველ, ზღუასა შიგან გავალაგდი; არსით ნავი მამავალი უნახავად არ დავაგდი; მოველოდი, არა მესმა, შმაგი უფრო გავეშმაგდი, რომე სრულად მამიძულვა, ღმერთსა თურე ასრე ვსძაგდი.
812. რომე დავყავ წელიწადი, თუე თორმეტი გამეოცა, მაგრა მისი მნახავიცა სიზმრივ კაცი არ მეოცა; თანამყოლი ყუელაკაი ამომიწყდა, დამეჴოცა, ვთქუი თუ: “ღმერთსა ვერას ვკადრებ, რაცა სწადდეს, აგრე ყოცა.
813. ზღუა ზღუა ცურვა მომეწყინა, მით გამოვე ზღუისა პირსა, გული სრულად გამიმხეცდა, არ უსმენდი არც ვაზირსა; ყუელაკაი დამეფანტნენ, დარჩომოდა რაცა ჭირსა. კაცსა ღმერთი არ გასწირავს, ასრე მისგან განაწირსა!
814. “ერთი ღა ესე ასმათი და დამრჩეს ორნი მონანი, ჩემი გულისა მდებელნი და ჩემნი შემამგონანი. მისი ვერა ვსცან ამბავნი ვერცა დრამისა წონანი, ტირილი მიჩნდის ლხინად და მდინდიან ცრემლთა ფონანი”.
ამბავი ნურადინ- ფრიდონისა, ოდეს შეეყარა
815. ღამით მევლო, მოვიდოდი, ზღუისა პირსა აჩნდეს ბაღნი; გუანდეს ქალაქს, ვეახლენით, ცალ-კერძ იყუნეს კლდეთა ნაღნი; არ მიამის კაცთა ნახუა, მიდაღვიდა გულსა დაღნი; მუნ გარდავჴე მოსუენებად, დამხვდეს რამე ხენი ლაღნი.
816. ხეთა ძირსა მივიძინე, მათ მონათა ჭამეს პური; მერმე ავდეგ სევდიანი, მიღამებდა გულსა მური: ვერა მეცნა ეგზომ გრძელად ვერ ჭორი და ვერ დასტური, ველთა ცრემლი ასოვლებდა, თუალთა ჩემთა მონაწური.
817. ზახილი მესმა. შევხედენ, მოყმე ამაყად ყიოდა, შემოარბევდა ზღუის პირ-პირ, მას თურმე წყლული სტკიოდა; ჴრმლისა ნატეხი დასურილი აქუს, სისხლი ჩამოსდიოდა, მტერთა ექადდა, წყრებოდა, იგინებოდა, ჩიოდა.
818. ფრიდონ მოყმე დაკოდილი შავს ზის, მივა ზღუა-ზღუა ცურვით; ჴელთ ჴრმალი აქუს გატეხილი, ბიძა-ძეთა მწყრომი მდურვით; მას ისრები ზედ ასუია, სისხლი ღუარად არ მოწურვით; მოჴდომია მას ლომ- გულსა იგ დოლბანი მრუდად ბურვით.
819. ზედა ჯდა შავსა ტაიჭსა, ესე აწ მე მითქს რომელი, მართ ვითა ქარი მოქროდა გაფიცხებული, მწყრომელი; მონა მივსწიე, მისისა შეყრისა ვიყავ მნდომელი; შევსთუალე : “დადეგ, მიამბე, ლომსა ვინ გაწყენს, რომელი?”
820. აქ ტარიელ შეეყრების, მიეგებვის ზღუისა პირსა; უცხო უცხოს შეემცნების, ამოართუამს ისრის პირსა; მას უამბობს ღალატსა და იგ მტერთაგან წანაკიდსა, კითხავს: “ ვინ ხარ, ლომო, გმირო, პირი გიგავს მზისა პირსა.
821. მას მონასა არა უთხრა, არცა სიტყუა მოუსმინა; ფიცხლად შევჯე, ჩავეგებე, მე ჩაუსწარ, ჩაველ წინა, უთხარ: “დადეგ, გამიგონე, შენი საქმე მეცა მინა!”, შემომხედნა, მოვეწონე, სიარული დაითმინა.
