ვეფხისტყაოსანი, 1867 წ.

217. წინა-უკანა იარეს ორნი დღენი და ღამენი, დღისით და ღამით მაშვრალნი, არ შეჭამადთა მჭამენი; არსადა ხანი არ დაჰყვეს, ერთნი თვალისა წამენი, და მათ თვალთა ცრემლნი სდიოდეს, მინდორთა მოსალამენი.

218. დღისით ვლეს და საღამო ჟამს გამოუჩნდეს დიდნი კლდენი, კლდეთა შიგან ქვაბნი იყვნეს, ძირსა წყალი ჩანადენი, წყლისა პირსა, არ ითქმოდა, შამბი იყო თუ რასდენი, და ხე დიდრონი, თვალ-უწდომი, მაღლა კლდემდის ანაყრდენი.

219. მან ყმამან ქვაბსა მიჰმართა, გავლნა წყალნი და კლდენია; ავთანდილ ცხენსა გარდაჰხდა, მონახა დიდნი ხენია, მას ზედა ჭვრეტად გავიდა, ძირსა დააბა ცხენია, და მუნით უჭვრეტდა. იგი ყმა მივა ცრემლ-მინადენია.

220. რა ტყენი გავლნა მან ყმამან, მოსილმან ვეფხის-ტყავითა, ქვაბისა კარსა გამოდგა ქალი ჯუბითა შავითა, ატირდა მაღლად ცრემლითა, ზღვათაცა შესართავითა; და იგი ყმა ცხენსა გარდაჰხდა, ყელსა მოეჭდო მკლავითა.

221. ყმამან უთხრა: “დაო ასმათ, ხიდნი ზღვასა ჩაგვიცვივდეს, ვეღარ მივხვდით ჟამიერად ჩვენ ვისიცა ცეცხლნი გვწვიდეს.” ესე სთქვა და მკერდსა ხელნი იკრნა, ცრემლნი გარდმოსწვიმდეს; და ქალი შებნდა, მოეხვივა, ერთმანერთსა სისხლი ჰსწმიდეს.

222. იგი ტევრი გაეხშირა დანაგლეჯსა მათსა თმასა; ერთმანერთსა ეხვევოდეს, ყმა ქალსა და ქალი ყმასა, იზახდიან, მოთქმიდიან, მოსცემდიან კლდენი ხმასა; და ავთანდილ სჭვრეტს გაკვირვებით მათსა ეგრე ქცევა,ზმასა.

223. სული დაიღო მან ქალმან, დაჰსთმო გულისა წყლულობა; ქვაბს შეიყვანა ტაიჭი, მოჰხადა აღკაზმულობა; მას ყმასა შეჰხსნა, შეიღო აბჯრისა წელ-მორტყმულობა, და შინა შევიდეს, მას დღესა გარდაჰხდა გამოსრულობა.

224. ავთანდილს უკვირს, “ამბავი ისი თუ ვცნაო მე რითა. გათენდა, ქალი გამოდგა, მოსილი მითვე ფერითა; შავსა აუდვა ლაგამი, ჰსწმენდდა რიდისა წვერითა, და შეჰკაზმა, მოაქვს აბჯარი წყნარად, არ რამე ჩხერითა.

225. მის მოყმისა წესი იყო, მეტსა თურე არას ეჯდა. ქალი სტირს და მკერდსა იცემს, თმისა ტევრსა გაიგლეჯდა; ერთმანერთსა მოეხვივნეს, აკოცა და ცხენსა შეჰსჯდა, და ასმათ აგრე დაღრეჯილი, კვლავ უფრორე დაიღრეჯდა.

226. ავთანდილ ახლოს კვლავ ჰნახა სახე მისივე კაცისა, ულვაშ-აშლილი, წვერ-გამო, ნუ თუ მზეაო, ჰსთქვა, ცისა; ეყნოსა სული ალვისა, ქართაგან მონატაცისა, და ასრე უჩნს მოკლვა ლომისა, მართ ვითა ლომსა კაცისა.

227. მასვე გზასა წამოვიდა, რომე გუშინ შეიარა, შამბი გავლო, გაეშორა, თავი მინდორს გააგარა ავთანდილ სჭვრეტს გაკვირვებით, მალვით ხესა მოეფარა, და სთქვა თუ: “ღმერთმან ესე საქმე მეტად კარგად მომიგვარა.

228. “აწ ამას ჩემთვის ღმრთისაგან სხვა საქმე რა ვამჯობინო, ქალი შევიპყრა, მის ყმისა ამბავი ვაამბობინო; ჩემიცა უთხრა ყველაი, მართალი გავაბრჭობინო, და მას ყმასა ხმალი არა ვჰკრა, არცა მას დავასობინო.”

229. ჩამოვიდა, ცხენი ახსნა, მისგან ხესა გამობმული, ზედა შესსჯდა, გაემართა, ქვაბი დაჰხვდა კარ-განხმული; მუნით ქალი გამოიჭრა გულ-მდუღარე, ცრემლ-დასხმული, და ეგონა, თუ დაბრუნდაო პირი ვარდი, ბროლ-ბაკმული,

230. ვერ იცნა, სახე არ ჰგვანდა მისი მის ყმისა სახესა; ფიცხლა გაიქცა, მიჰმართა ზახილით კლდესა და ხესა; ყმა გარდაიჭრა, დააბა, ვითა კაკაბი მახესა; და ხმას სცემდეს კლდენი ქალისა ზახილსა მუნ ერთ-სახესა;

231. მას ყმასა თავი არ მიჰსცა, ჭვრეტადცა ებილწებოდა, ვითა კაკაბი არწივსა ქვეშე, მიდამო ჰკრთებოდა; ტარიელს ვისმე უზახდა მწედ, თუცა არ ემწებოდა; და ავთანდილ მუხლთა უყრიდა, თითითა ეხვეწებოდა.

232. ეტყოდა: “სულე! რამც გიყავ? კაცი ვარ, ადამიანი, უფერო ქმნილნი მინახვან ვარდნი და ისი იანი; მისი რამ მითხარ, ვინ არის ტან-სარო, პირ-ბაკმიანი, და სხვად არას გიზამ, ნუგეშის, ნუ ჰყივი აგრე ხმიანი.”

233. ქალი ეტყოდა ტირილით: სარჩელი უგავს ბჭობასა: “თუ არ შმაგი ხარ, დამეხსენ შმაგი ხარ, მოდი ცნობასა; აწ მეტად ძნელსა საქმესა მენუკევ ადვილად თხრობასა; და ცუდად ნუ სცდები, ნუ ელი მაგა ამბისა თხრობასა.”

234. კვლავ ეტყვის: “ყმაო, რა გინდა, ანუ მენუკვი მე რასა, მაგა საქმისა ვერა იქმს ვერცა კალამი წერასა; შენ ერთხელ მეტყვი: “მითხარო”, მე ასჯერ გითხრობ: “ვერასა”, და ვითა სიცილი ტირილსა, მიჯობს ვაგლახი მღერასა.”

235. “ქალო, არ იცი სით მოვალ, რა ჭირნი მომითმენია! ოდიდგან ვეძებ ამბავთა, ესე არვისგან მსმენია. შენ მიპოვნიხარ სიტყვანი ჩემნი რაზომცა გწყენია, და ვერ დაგეხსნები, მიამბე, ჩემგან ნუღარა გრცხვენია.”

236. ქალმან უთხრა: “რას შეგესწარ, მე ვინ ვარ და ანუ შენო; მზე არ მახლავს, შეგეტყვების, თრთვილო, ასრე მით მაწყენო; გრძელი სიტყვა საწყინოა, ასრე მოკლედ მოგახსენო, და ვერასათვის ვერ გიამბობ, რაცა გინდა, იგი ჰქენო.”